Zanieczyszczenie środowiska to już prawdziwy problem współczesnych czasów. Skażone jest powietrze, wody, gleby. O ile w przypadku powietrza i wody głośno mówi się o mikroplastiku, warto przyjrzeć się zanieczyszczeniom gleby.
Zanieczyszczenie gleb i gruntów
Choć mówi się o tym mniej, nie znaczy, że problem jest mały lub mało ważny – w glebie rośnie przecież wszystko, czym żywią się rośliny, zwierzęta i ludzie, natomiast w gruntach znajdują się podziemne wody, które stanowią źródło wody pitnej. Wprowadzanie zanieczyszczeń do gleby i gruntów powoduje zmianę składu i stanu gleby pod względem chemicznym, fizycznym i biologicznym, co z kolei prowadzi to do obniżenia urodzajności i degradacji gleb. Według danych naukowców zajmujących się badaniem zanieczyszczenia gleb i gruntów, powierzchnia ziemi uprawnej zmniejsza się o 1% z roku na rok. Wobec rosnącej liczby ludności problem wyżywienia za chwilę stanie się palącą sprawą.
Zanieczyścić jest łatwo
Wprowadzić zanieczyszczenia do gleby i gruntu jest stosunkowo łatwo. Przywrócenie do stanu pierwotnego w celu uzyskania wartości użytkowych jest szalenie trudne, długotrwałe i kosztowne. Niektóre z wprowadzonych zanieczyszczeń, zostają w glebie i gruncie na zawsze.
Jakiego typu zanieczyszczenie gleb i gruntów występują w Polsce? Jakie są źródła zanieczyszczeń?
Gleby i grunty zanieczyszczone są przez procesy zachodzące w sposób naturalny (pożary, susza, erozja) oraz przez procesy wywołane szeroko pojętą działalnością człowieka. Na terenach Polski zanieczyszczenia pochodzą w dużej mierze z rolnictwa. Stosowane w czasach zamierzchłych bez umiaru i świadomości środki chemiczne (nawozy, środki ochrony roślin) o wątpliwej jakości pozostają w gruncie i glebie do dzisiejszych czasów. Z uprzątnięciem bałaganu będą musiały jeszcze radzić sobie przyszłe pokolenia. Drugim “winowajcą” powodującym zanieczyszczenie gleb i gruntów jest przemysł. Metale ciężkie, sole oraz produkty ropopochodne skumulowane w glebie powodują nieodwracalne zmiany jej właściwości i struktury, wyłączają jej zdolności na okres ok. 15 lat, przedostają się do roślin i całego łańcucha pokarmowego. Dość istotny udział w zanieczyszczeniu mają odpady komunalne oraz zanieczyszczenia komunikacyjne. Poziom zanieczyszczenia gleb w Polsce, na tle innych krajów, wygląda ciągle dobrze. Duży odsetek stanowią gleby o naturalnej zawartości metali ciężkich – ok. 3 gleby jest zanieczyszczona ołowiem, a 1,5% cynkiem (południe Polski). Może dlatego brakuje działań i motywacji do oczyszczania i ochrony gleby.
